Rodzaje ziaren kawy: odkryj różnorodność smaków i zastosowań

Kawa to napój o niezwykłej różnorodności smaków i aromatów, które wynikają z odmian ziaren, sposobów uprawy, przetwarzania oraz palenia. W niniejszym wpisie przyjrzymy się różnym rodzajom ziaren kawy i ich zastosowaniom w świecie kawy.

Arabica i robusta: dwa główne gatunki kawy

Na świecie istnieje ponad 120 gatunków kawy, jednak dwa z nich dominują na rynku i stanowią około 99% światowej produkcji. Są to Coffea arabica (arabica) oraz Coffea canephora (robusta).

1. Arabica – Arabica to najbardziej popularny i ceniony gatunek kawy, stanowiący około 60-70% światowej produkcji. Pochodzi z Etiopii i charakteryzuje się delikatnym, zrównoważonym smakiem z nutami owoców, kwiatów oraz karmelu. Ziarna arabiki mają owalny kształt i wydłużoną bruzdę. Ze względu na wyższą zawartość cukrów i niższą zawartość kofeiny, arabica jest uważana za bardziej aromatyczną i łagodniejszą od robusty. Idealna do espresso, filtrowanej kawy czy kawy mrożonej.
2. Robusta – Robusta pochodzi z Afryki Zachodniej i stanowi około 30-40% światowej produkcji kawy. Jej smak jest mocniejszy i bardziej wyrazisty, z nutami ziemistymi, orzechowymi i czekoladowymi. Ziarna robusty są okrągłe i mają prostą bruzdę. Robusta ma wyższą zawartość kofeiny niż arabica, co sprawia, że jej smak jest bardziej gorzki i pobudzający. Robusta jest często stosowana jako składnik mieszanki kawowej, szczególnie w przypadku włoskiego espresso, gdyż nadaje kremową, gęstą piankę.

Inne gatunki kawy

Oprócz arabiki i robusty istnieje wiele innych, mniej znanych gatunków kawy, które mają swoich miłośników na całym świecie. Oto niektóre z nich:

1. Liberica – Pochodząca z Liberii, liberica to rzadziej uprawiany gatunek kawy, który jednak zdobywa popularność w niektórych krajach Azji Południowo-Wschodniej, takich jak Filipiny czy Malezja. Liberica ma wyrazisty, kwaskowaty smak z nutami drzewa cedrowego i owoców egzotycznych.
2. Excelsa – choć często uważana za odrębny gatunek, jest właściwie odmianą liberiki. Znana jest ze swojego unikalnego profilu smakowego, który łączy w sobie nuty owocowe, kwiatowe oraz ziemiste. Excelsa jest uprawiana głównie w Azji Południowo-Wschodniej, a jej ziarna mają płaski, wydłużony kształt.
3. Gesha (lub Geisha) – to rzadka i wyjątkowa odmiana arabiki, pochodząca z Etiopii, która zdobyła światowe uznanie dzięki swoim niezwykłym cechom sensorycznym. Gesha charakteryzuje się intensywnym smakiem z wyraźnymi nutami kwiatowymi, cytrusowymi oraz owocowymi. Gesha jest uprawiana głównie w Ameryce Środkowej i Południowej, a jej wysoką cenę rekompensuje wyjątkowy smak i jakość.

Zastosowania różnych rodzajów ziaren kawy

Wybór gatunku kawy ma kluczowe znaczenie dla ostatecznego smaku i aromatu napoju. Oto jak poszczególne rodzaje ziaren kawy są wykorzystywane w praktyce:

1. Arabica – Arabica to uniwersalny wybór dla miłośników kawy, doskonała zarówno do espresso, jak i do kawy filtrowanej, przelewowej czy mrożonej. Wysoka jakość i zrównoważony smak sprawiają, że arabica jest często stosowana jako podstawa w różnych mieszankach kawowych.
2. Robusta – Ze względu na swoje mocne i wyraziste cechy smakowe, robusta jest często używana jako składnik mieszanki kawowej, szczególnie w przypadku włoskiego espresso. W połączeniu z arabiką nadaje napojowi gęstą, kremową piankę i intensywniejszy smak.
3. Liberica i Excelsa – Choć nie są tak powszechnie dostępne, liberica i excelsa są doskonałym wyborem dla tych, którzy poszukują egzotycznych i niecodziennych smaków. Mogą być używane zarówno jako pojedyncze gatunki, jak i dodatek do mieszanki, wprowadzając unikatowe nuty do profilu sensorycznego kawy.
4. Gesha – Gesha to wybór dla prawdziwych koneserów kawy, którzy poszukują wyjątkowych i wyrafinowanych doświadczeń smakowych. Gesha jest często podawana jako “kawa specjalna” (ang. specialty coffee) w kawiarniach i najlepiej smakuje jako kawa czarna, bez dodatków, dzięki czemu można w pełni docenić jej wyjątkowy smak i aromat.

Podsumowując, różnorodność gatunków i odmian kawy sprawia, że każdy miłośnik tego napoju może znaleźć coś dla siebie. Wybór odpowiedniego ziarna kawy zależy od indywidualnych preferencji smakowych, a także od zastosowania i metody parzenia. Eksperymentując z różnymi rodzajami ziaren kawy, można odkrywać niezwykłe smaki i aromaty, które wzbogacą codzienne doświadczenia związane z picie tego niezwykłego napoju. Niezależnie od wyboru, ważne jest, aby pamiętać o kupowaniu kawy od sprawdzonych dostawców, którzy dbają o jakość i świeżość ziaren, oraz o odpowiedniej konserwacji produktu, co wpłynie na ostateczny smak i aromat naszego ulubionego napoju.